blije klanten
SMED: Reduceert de omsteltijd
De letters van het woord SMED staan voor Single-Minute Exchange of Die. Maar wat betekent dat dan? Bij SMED gaat het erom om omsteltijden in processen en machines te verkorten. Denk aan het verwisselen van een mal in slechts enkele minuten of het omzetten van productielijn A naar productielijn B. Een ander concreet voorbeeld is een decorstuk in een theater dat in zeer korte tijd omgebouwd moet worden voordat de volgende scène begint. In deze blog leggen we je alles over deze Lean tool uit.
SMED en wachttijd
Wachten is één van de 8 verspillingen. Bij wachttijden heb je altijd te maken met geplande wachttijden en ongeplande wachttijden. Wanneer we als voorbeeld de machine van productielijn A en B uit de inleiding pakken slaat de geplande wachttijd bijvoorbeeld op het omstellen schoonmaken of reinigen van de machine. Ongeplande wachttijd heeft bijvoorbeeld te maken met storingen, het wachten op grondstoffen of controles die eerst voltooid moeten worden.
Aan de ongeplande wachttijd kun je weinig veranderen, maar bij de geplande wachttijd valt winst te behalen. Deze vorm van wachttijd is namelijk niet altijd nodig en soms kan het zelfs cruciaal zijn om je geplande wachttijd te verbeteren.
Geplande wachttijd inkorten
Een sprekend voorbeeld dat laat zien dat het inkorten van de geplande wachttijd cruciaal kan zijn, is te vinden in de Formule 1. De wachttijd die een pitstop team nodig heeft om banden te wisselen en onderdelen te vervangen van een formule 1 auto is een voorbeeld van geplande wachttijd. Dankzij SMED is deze wachttijd de afgelopen jaren flink ingekort waardoor een snellere pitstop echt het verschil kan maken in het behalen van een podiumplaats.
De oorsprong van het SMED-systeem
De bedenker van het SMED-systeem is de Japanner Shingeo Shingo. Hij was ervan overtuigd dat elke omstelling verkort kan worden tot enkele minuten en paste dit direct in de praktijk toe. Bij Mitsubishi Heavy Industries (rond 1957) lukte het hem om samen met zijn team de omsteltijd van een grote pers te verkorten van een paar uur naar 45 minuten. Hierbij splitste hij de interne handelingen van de externe handelingen, waar in de volgende paragraaf dieper op in zal worden gegaan. Later, bij Toyota, paste hij dit SMED-systeem opnieuw toe en reduceerde hij de omsteltijd van een andere pers eerst van 4 uur naar 90 minuten en later zelfs naar slechts 3 minuten.
De interne en externe handelingen
Bij een machine kan je een onderscheid maken tussen interne en externe handelingen. SMED probeert zowel deze interne als externe handelingstijd te reduceren:
- Interne handelingen: Deze kun je alleen uitvoeren als de machine uitstaat. Je kan hierbij denken aan het schoonmaken van het interne deel van de machine, het omwisselen van geleidingen van transportbanden of het wijzigen van een mal of vulsysteem.
- Externe handelingen: Deze kun je uitvoeren wanneer de machine draait en vindt dus plaats buiten de omsteltijd. Hierbij kan je denken aan het schoonmaken van de buitenkant van de machine, alvast gereedschap klaarzetten die nodig is bij de omstelling of het tijdig doornemen van een schoonmaakinstructie.
Zo reduceer je de omsteltijd
Stap 1: Splits interne en externe handelingen
Nu worden alle handelingen nog gezien als intern. Kijk eens goed welke handelingen je eventueel al kan doen als de machine nog draait. Dit worden dan je externe handelingen.
Stap 2: Verander interne handelingen in externe handelingen
Misschien zijn er nog meer interne handelingen die je ook externe kunt maken, maar waar grotere aanpassingen voor nodig zijn. Binnen deze stap bekijk je of deze aanpassingen kunt bewerkstelligen. Denk bijvoorbeeld aan dacht sommige onderdelen in een machine moeten opwarmen voordat ze gebruiksklaar zijn. Is er een manier om deze onderdelen op te warmen voordat ze de machine ingaan?
Stap 3: Het verkorten van de handelingstijd
De vorige stappen hebben je als het goed is al een mooi resultaat opgeleverd om de omsteltijd te reduceren. In deze laatste stap ga je nogmaals kijken of je de omsteltijd kunt reduceren per handeling.